spot_img
16 декабря, 2025
spot_img
Домой Блог Страница 14

“Aztelekom” Məzmun Çatdırılma Şəbəkəsi (CDN) xidmətləri üzrə yeni əməkdaşlığa başlayıb

Aztelekom

AZCON Holding şirkətlərindən olan “Aztelekom” MMC məzmun çatdırılma üzrə qlobal lider şirkətlərindən olan “GCORE” ilə tərəfdaşlıq əldə edərək Azərbaycan üzrə əsas tərəfdaş statusunu qazanıb.

Bu əməkdaşlıq həm texnoloji, həm də strateji baxımdan Azərbaycanın Regional İnternet Haba çevrilməsi istiqamətində mühüm addım hesab olunur və ölkənin beynəlxalq internet infrastrukturundakı mövqeyini daha da möhkəmləndirir.

Məzmun Çatdırılma Şəbəkəsi (CDN) texnologiyası internetdə video, oyun, proqram yeniləmələri və digər məzmunların istifadəçiyə daha sürətli, sabit və etibarlı şəkildə çatdırılmasını təmin edən müasir sistemdir. Sözügedən texnologiya sayəsində məlumat coğrafi cəhətdən istifadəçiyə daha yaxın serverlər vasitəsilə təqdim olunur, bu da xidmət keyfiyyətini və istifadəçi təcrübəsini əhəmiyyətli dərəcədə yüksəldir.

Tərəfdaşlıq çərçivəsində CDN infrastrukturunun qurulmasının ilk mərhələsi uğurla yekunlaşıb və nəticələr artıq özünü göstərməkdədir. Yeni sistem sayəsində trafikin idarə olunması daha çevik, infrastruktur daha optimallaşdırılmış hala gətirilib. Bu həm texniki səmərəliliyi artırıb, həm də xərclərin azaldılmasına mühüm töhfə verib.

Hazırda “Aztelekom”un CDN sistemi qlobal miqyasda fəaliyyət göstərən sosial şəbəkələrin və oyun şirkətlərinin məzmununu regiondakı istifadəçilərə daha sürətli və etibarlı şəkildə çatdırır. Yeni başlayan tərəfdaşlıq nəticəsində dünyanın aparıcı media və texnologiya şirkətləri ilə yanaşı, “Wargaming”, “Funcom”, “Sandbox İnteractive”, “Nitrado”, “Photon”, “Fawkes Games”, “Saber Interactive” kimi şirkətlər də bu sıraya daxil edilib.

Qeyd edək ki, son 5 ildə “Meta”, “Google”, “Akamai”, “Tencent”, “Cloudflare” və digər qlobal “bulud” infrastruktur liderləri (hyperscalers) olan şirkətlərlə qurulan geniş əməkdaşlıqlar sayəsində “Aztelekom” ölkədə ən iri tərəfdaşlıq portfelinə sahib qurumlardan birinə çevrilib.

“Sənaye 4.0 Hazırlıq” Proqramı işə salındı

Ölkənin qabaqcıl İT inteqrator şirkətlərindən biri olan Caspel MMC tərəfindən İqtisadiyyat Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Dördüncü Sənaye İnqilabının Təhlili və Koordinasiya Mərkəzi (4SIM) və Türkiyənin sənaye və texnoloji transformasiya sahəsində ixtisaslaşmış MEXT mərkəzi ilə birgə “Sənaye 4.0 Hazırlıq” Proqramına start verilib.

Bu proqram çərçivəsində 15 yerli sənaye müəssisəsinin Texnoloji Transformasiya imkanları və Dayanıqlı İnkişaf səviyyələri beynəlxalq metodologiyalar əsasında yerli və xarici ekspertlər tərəfindən qiymətləndiriləcək. Hər bir müəssisə üçün texnoloji transformasiya üzrə fərdi yol xəritəsi hazırlanacaq, bu xəritə müəssisələrin rəqəmsal çevikliyinin, innovasiya potensialının və dayanıqlılıq göstəricilərinin yüksəldilməsinə xidmət edəcək.

Proqram, texnoloji transformasiyanın bütün mərhələlərini – proseslərin rəqəmsallaşdırılmasını, istehsalın optimallaşdırılmasını, avtomatlaşdırma və məlumat analitikası sistemlərinin tətbiqini, həmçinin süni intellekt və IoT (əşyaların interneti) kimi qabaqcıl texnologiyaların sənaye mühitinə inteqrasiyasını əhatə edir. Məqsəd müəssisələrin səmərəliliyini artırmaqla yanaşı, onları qlobal bazarda daha rəqabətli etməkdir.

Eyni zamanda proqram, təkcə texnoloji transformasiyanın deyil, həm də ESG prinsiplərinin sənaye idarəetməsinə inteqrasiyasını təşviq edir. Bu yanaşma müəssisələrdə resurs səmərəliliyinin artırılması, enerji və tullantı idarəetməsinin optimallaşdırılması, daha şəffaf və məsuliyyətli idarəetmə mədəniyyətinin formalaşdırılması, eləcə də əmək mühitinin sosial rifah prinsiplərinə uyğunlaşdırılması kimi sahələri əhatə edir.

Bu təşəbbüs ölkəmizdə sənaye müəssisələrinin rəqəmsallaşma səviyyəsini artırmaq, texnoloji transformasiyanı sürətləndirmək, ESG yanaşmasını təşviq etmək və dayanıqlı sənaye ekosisteminin formalaşmasına töhfə vermək məqsədi daşıyır.

Caspel, ölkənin rəqəmsal iqtisadiyyatının inkişafı naminə Sənaye 4.0 yanaşmasının tətbiqi və texnoloji transformasiya proseslərinin dəstəklənməsi istiqamətində fəaliyyətini davam etdirir.

Онлайн-заказ “SİMA Token” теперь доступен для юридических лиц и государственных учреждений

AzInTelecom

ООО «AzInTelecom», одна из компаний AZCON Holding, предоставила юридическим лицам и государственным учреждениям возможность оформлять электронную подпись “SİMA Token” онлайн.

Решение, представленное около года назад гражданам и предпринимателям, было обновлено, и его возможности были расширены. Теперь все пользователи могут в любое время оформить заказ на электронную подпись “SİMA Token” через сайт www.sima.az. Для этого государственным учреждениям и юридическим лицам необходимо войти в личный кабинет SİMA, открыть раздел «Сотрудники», просмотреть список сотрудников и определить их доступ к “SİMA İmza” и “SİMA Token”.

На первом этапе на странице «Информация о заказе» вводятся необходимые данные о сотруднике, после подписывается договор с помощью “SİMA İmza”. По завершении оплаты начинается обработка заказа “SİMA Token”, и пользователь может отслеживать его статус пошагово на странице «Общие заказы».

Стоимость 3-летней подписи “Token” составляет 72 AZN для юридических лиц и 58 AZN — для государственных учреждений.

“SİMA Token” — это усиленная электронная подпись, отвечающая международным стандартам, подтверждающая личность в цифровой среде и обладающая юридической силой, равной собственноручной подписи. Её ключевые преимущества основаны на принципах идентификации, конфиденциальности, целостности и неопровержимости. “SİMA Token” подходит для использования во всех областях, где требуется электронная подпись — включая электронный налоговый портал, ипотечные обращения, электронную судебную систему, мобильный нотариат, платформу ƏMAS, а также банковские и финансовые услуги.

“SİMA Token”in hüquqi şəxslər və dövlət qurumları üçün onlayn sifariş imkanı yaradılıb

AzInTelecom

AZCON Holding şirkətlərindən olan “AzInTelecom” MMC artıq hüquqi şəxslər və dövlət qurumları üçün “SİMA Token” elektron imzasını onlayn sifariş etmək imkanı yaradıb.

Təxminən bir il əvvəl vətəndaşlar və sahibkarlar üçün təqdim edilən bu xidmətin imkanları genişləndirilib və indi bütün istifadəçilər www.sima.az saytı üzərindən “SİMA Token” elektron imzasını istənilən vaxt sifariş edə bilərlər. Bunun üçün dövlət qurumları və hüquqi şəxslər SİMA kabinetinə daxil olaraq “İşçilər” bölməsində rəsmi əməkdaşlarını görə və onların “SİMA İmza” və “SİMA Token” üzrə imzalama səlahiyyətlərini idarə edə bilirlər.

Əvvəlcə “Sifariş məlumatları” səhifəsində əməkdaş haqqında zəruri məlumatlar daxil edilir və məlumatlar tamamlandıqdan sonra müqavilə “SİMA İmza” ilə imzalanır. Ödəniş həyata keçirildikdən sonra “SİMA Token” sifarişinin icrasına başlanılır və istifadəçi “Ümumi sifarişlər” səhifəsində sifarişin statusunu mərhələlər üzrə izləyə bilir.

Hüquqi şəxslər üçün 3 illik “Token” imzasının məbləği 72 AZN, dövlət qurumları üçün isə 58 AZN təşkil edir.

Qeyd edək ki, “Sima Token” beynəlxalq standartlara uyğun, virtual məkanda şəxsiyyəti təsdiqləyən və qanunvericiliyə əsasən əl imzası ilə eyni hüquqi qüvvəyə malik gücləndirilmiş elektron imzadır. “SİMA Token”in əsas üstünlükləri tanınma, məxfilik, bütövlük və inkarolunmazlıq prinsiplərinə əsaslanır. Bu imzadan elektron imza tələb olunan bütün sahələrdə, o cümlədən elektron vergi portalında, ipoteka müraciətlərində, elektron məhkəmə sistemində, mobil notariatda, ƏMAS platformasında və bank-maliyyə xidmətlərində istifadə etmək mümkündür.

Tesla продемонстрировала эволюцию гуманоидного робота Optimus за последние 2,5 года

Optimus

Компания Tesla опубликовала маленький ролик, демонстрирующий эволюцию гуманоидного робота Optimus за последние 2,5 года.

В 2023 году робот еле держался на ногах, неуверенно балансируя при каждом шаге — классический ранний прототип, только осваивающий устойчивость. Спустя 2,5 года модернизированная версия Optimus легко переходит в бег, стабильно сохраняет траекторию и демонстрирует такую плавность движений, которая ранее казалась недостижимой.

Такой прогресс стал возможен благодаря обновлению приводных систем, внедрению новых алгоритмов стабилизации и общей оптимизации конструкции. Tesla достаточно активно продвигает идею, что гуманоидные роботы скоро займут важную роль в промышленной автоматизации, а Optimus станет флагманским проектом компании.

Глава Илон Маск заявил, что робот Optimus «фактически устранит бедность» и обеспечит «универсальный высокий доход для всех». Новая версия манипулятора для робота Optimus получит радикально более развитую механику: в конструкции «руки» будет задействовано порядка пятидесяти приводов. Маск подчеркнул, что такая гибкость необходима для выполнения тонких и высокоточных операций.

10 самых мощных Android-планшетов ноября по версии AnTuTu

AnTuTu

Разработчики бенчмарка AnTuTu опубликовали рейтинг самых производительных планшетов на базе Android по итогам ноября. Как обычно, тестировались мощность CPU, графические возможности, пользовательский опыт (UX), скорость чтения/записи хранилища, а также пропускная способность и задержка памяти.

Лидером рейтинга по версии AnTuTu стал Honor MagicPad 3 Pro 13.3, оснащенный процессором Snapdragon 8 Elite Gen 5. Планшет набрал 4 038 720 баллов. На втором месте расположился H3C MegaBook на базе Intel Ultra 5 228V (3 716 440 баллов), на третьем — OPPO Pad 4 Pro (3 230 943).

Далее идут Lenovo Y700, Red Magic Gaming Tab 3 Pro, Xiaomi Pad 8 Pro, OnePlus 2 Pro, OPPO Pad 5, Redmi K Pad и iQOO Pad5 Pro.

Mistral AI представил линейку ИИ-моделей Mistral 3 с открытым исходным кодом

Mistral 3

Французский стартап Mistral AI, поддерживаемый Microsoft, объявил о выходе семейства моделей Mistral 3 с открытым исходным кодом (Open-weight).

Линейка Mistral 3 включает флагманскую большую модель специализированной разреженной архитектуры (Mixture of Experts, MoE) с мультимодальными и многоязычными возможностями — Mistral Large 3. Она умеет анализировать и обрабатывать не только текст, но и изображения. Это самая мощная на сегодняшний день модель компании, обученная с 41 млрд. активных и 675 млрд. общих параметров.

Mistral Large 3 входит в число передовых моделей с открытым исходным кодом, оптимизированных под тонко настроенные инструкции. По тестам производительности модель занимает высокие позиции в рейтинге LMArena.

Также в состав семейства входят небольшие модели на 3B, 8B и 14B параметров для работы на локальных устройствах.

Все модели линейки выпускаются по лицензии Apache 2.0 – они доступны для свободного использования как исследователям, так и коммерческим разработчикам. Модели Mistral 3 уже развернуты на платформах Mistral AI Studio, Hugging Face, Amazon Bedrock и Azure Foundry.

İlon Mask təhlükəsiz gələcək üçün İA-nın sahib olmalı olduğu üç əsas keyfiyyəti açıqladı

SpaceX və Tesla-nın rəhbəri, X-in sahibi və texnologiya dünyasının ən nüfuzlu fiqurlarından biri olan milyarder İlon Mask süni intellektin inkişafı ilə bağlı yeni xəbərdarlıq edib. O, hindistanlı sahibkar Nikhil Kamathın podkastında gələcəyin İİ ilə avtomatik olaraq təhlükəsiz olmayacağını bildirib və bu sahənin hansı prinsiplər üzərində qurulmalı olduğunu açıqlayıb.

Maskın sözlərinə görə, güclü texnologiyalar yanlış istiqamətdə inkişaf etdikdə dağıdıcı gücə çevrilə bilər. O xatırladıb ki, bir zamanlar OpenAI-nin həmtəsisçisi olsa da, sonradan təşkilatın ilkin məqsədindən — təhlükəsiz və şəffaf İİ inkişaf etdirməkdən uzaqlaşdığı üçün ayrılıb.

Milyarder hesab edir ki, süni intellektin ən təhlükəsiz formasını yaratmaq üçün üç əsas keyfiyyət mütləq olmalıdır:

1. Həqiqət.
İİ yalan məlumatları ayırd etməyi və dəqiq faktlara əsaslanmağı bacarmalıdır. Mask deyir ki, modelə saxta və yanlış məlumatlar «yedizdirmək» onu sözün əsl mənasında «dəli edə» bilər.

2. Gözəlliyə meyl.
Onun fikrincə, İİ harmoniyanı — istər incəsənətdə, istər elmdə, istərsə də insanlar arasındakı münasibətlərdə — dəyərləndirməyi bacarmalıdır.

3. Maraq və bilik həvəsi.
Dünyanı anlamağa çalışan, öyrənməyə meyilli bir İİ daha sabit, daha insani və daha etibarlı olur. Bu isə idarəedilməz davranış risklərini azaldır.

Mask ümid etdiyini bildirib ki, gələcəyin süni intellekt sistemləri insanlara qarşı deyil, insanlığın qorunmasına maraq göstərəcək. Onun fikrincə, əgər İİ həqiqətə, gözəlliyə və öyrənməyə can atsa, bəşəriyyət təhlükəli deyil, faydalı texnologiya əldə edəcək.

Avropa Məhkəməsi Apple-ə qarşı Niderlandda milyonlarla avroluq iddiaya icazə verdi

Avropa Ədalət Məhkəməsi (CJEU) qərara alıb ki, Apple şirkətinə qarşı Niderlandda antiinhisar ziyanının ödənilməsi ilə bağlı məhkəmə iddiası qaldırıla bilər. Qərar iPhoneiPad istifadəçiləri üçün kompensasiya tələb edən iki fondun mövqeyini dəstəkləyib.

Right to Consumer JusticeApp Stores Claims fondları ümumi ziyanın 14 milyon istifadəçi üçün təxminən 637 milyon avro olduğunu bildirir (faizlər də daxil olmaqla). Onların sözlərinə görə, Apple-ın tətbiqdaxili alışlarda tutduğu 30%-ə qədər komissiyalar həddindən artıq yüksəkdir və şirkətin bazar üstünlüyündən sui-istifadə etdiyini göstərir.

Apple isə iddia edirdi ki, pozuntu Niderland ərazisində baş vermədiyi üçün yerli məhkəmə bu işə baxmaq səlahiyyətinə malik deyil. Lakin Avropa Məhkəməsi bu arqumenti qəbul etməyib. Qeyd olunub ki, App Store-un müvafiq versiyası məhz Niderland bazarına yönəlib və tətbiqlər Apple ID-si həmin ölkəyə bağlı olan istifadəçilərə satılır.

Nvidia və OpenAI arasında 100 milyard dollarlıq razılaşma hələ də bağlanmayıb

Nvidia-nın maliyyə direktoru Kolette Kress bildirib ki, OpenAI-yə 100 milyard dollara qədər mümkün investisiya ilə bağlı yekun saziş hələ imzalanmayıb. Şirkətlər arasındakı danışıqlar davam edir.

Əvvəl açıqlanan plana əsasən, razılaşma OpenAI üçün ən azı 10 qiqavat gücündə Nvidia hesablama sistemlərinin qurulmasını nəzərdə tutur. Bu həcmdə enerji ABŞ-da 8 milyondan çox evi elektriklə təmin edə bilər.

Kress qeyd edib ki, OpenAI üçün mümkün çip tədarükləri Nvidia-nın hazırda 2026-cı ilə qədər 500 milyard dollar dəyərində olan sifariş planlarına daxil deyil. OpenAI ilə razılaşma bu məbləği daha da artıracaq.

OpenAI, Nvidia çiplərinin ən böyük alıcılarından biridir. Şirkət daha əvvəl başqa bir İA-startap — Anthropic — üçün də 10 milyard dollara qədər investisiya ayırmağı planlaşdırdığını açıqlamışdı.