Oyunlar yavaşlayır, qeyri-sabit şəbəkə səbəbindən xəyalınızdakı iş üçün video müsahibə yarıda kəsilir və videolar yavaş yüklənir? Bəlkə də ruteriniz iş yükünün öhdəsindən gələ bilmir, amma qonşulardan birinin ev şəbəkənizi istifadə etmək qərarına gəlməsi də istisna deyil. Kaspersky sizə mənzilinizdəki simsiz şəbəkəni kənar şəxslərdən necə qorumaq haqqında danışır.
Kiminsə trafikinizi oğurladığını öyrənmək üçün şəbəkənizə qoşulmuş cihazların siyahısını yoxlamaq lazımdır. Bu ruterin parametrləri vasitəsilə edilə bilər. Təəssüf ki, bütün istehsalçılar interfeysin istifadəçi üçün səmərəliliyinə əhəmiyyət vermirlər, buna görə də bir çox ruter modellərində bu siyahını anlamaq çox çətin ola bilər. Alternativ seçim olaraq Kaspersky Security Cloud təhlükəsizlik həllində ev şəbəkəsi xəritəsindən istifadə edə bilərsiniz. Onun istifadəsi çox sadə və aydındır.
Öncə ruterin parametrlərində və ya Kaspersky Security Cloud-da qoşulmuş cihazların siyahısını açın və diqqətlə yoxlayın. Ev daxilində istifadə edilən smartfonlar və noutbuklar, həmçinin smart soyuducularınız, televizorlarınız və tozsoranlarınızla yanaşı, sizə tanış olmayan bəzi adlar varsa, çox güman ki, trafik oğurlanır.
Ola bilsin ki, qonşunun oğlu sizin Wi-Fi-ın daha güclü olduğunu, şəbəkəyə qoşulub striminq üçün yararlı olduğunu öyrənib. Yaxud da kimsə yeni bir mənzilə köçüb, lakin hələ İnternetə qoşulmayıb və şəbəkənizi tapana qədər axşam TV şoularının bir hissəsi qaçırıb. Bu o qədər də təhlükəli görünməyə bilər, amma heç də belə deyil.
Yeni seriyal epizodları ilə yanaşı, qonşu təsadüfən zərərli proqramı yükləyə bilər və bu proqram daha sonra Wi-Fi vasitəsilə cihazlarınıza hücum etməyə çalışacaq. Təcavüzkar tərəfindən yüklənmiş troyan şəbəkənizə daxil olarsa, təcavüzkarlar sizin internet üzərindən göndərdiyiniz bütün məlumatlara, məsələn, pizza üçün ödəniş etdiyiniz bank kartı rekvizitlərinə və ya məxfi iş sənədlərinə çıxış əldə edəcəklər. Buna görə də, trafikdən geninə-boluna istifadəyə icazə versəniz də, kənar şəxsləri ev şəbəkənizdən çıxarmağa və onların geri qayıda bilməyəcəyinə əmin olmaqda fayda var.
Bu cür hallarda Kaspersky tövsiyə edir:
- Əgər nədənsə bunu etməmisinizsə, ilk növbədə simsiz şəbəkə üçün şifrə təyin edin. Quraşdırılıbsa, lakin kənar şəxslər hələ də giriş nöqtəsinə qoşulubsa, o zaman şifrə çox sadədir və kimsə onu ələ keçirib. Şifrəni daha təhlükəsiz varianta dəyişin, lakin unutmayın ki, evdəki cihazlar və soyuducular yenidən qoşulmalı olacaq.
- Mövzunun davamı olaraq: ruteri konfiqurasiya etmək üçün login və şifrənizi dəyişin. Zavod məlumatları unikal deyil — çox vaxt eyni kombinasiyalar eyni modelin minlərlə nüsxəsi üçün istifadə olunur və daha da pisi, onların siyahıları internetdə gəzir. Beləliklə, ruterdə standart parametrləri saxlamaq təhlükəsiz deyil – təcavüzkarlar öz məqsədləri üçün istifadə etmək naminə belə bir cihazı asanlıqla sındıra bilərlər.
- WPS-ni söndürün. Bu funksiya şəbəkəni avtomatik konfiqurasiya etməyə imkan verir və avtorizasiya prosesini asanlaşdırır: onun vasitəsilə Wi-Fi-a qoşulmaq üçün ruterdə və cihazda xüsusi düymələri sıxmaq və ya 8 rəqəmli PİN kodu daxil etmək kifayətdir. Problem ondadır ki, bu qısa PİN güclü hücuma qarşı son dərəcə kövrəkdir və siz onu admin panelinə müraciət etmədən belə daxil edə bilərsiniz. Təcrübədə bu o deməkdir ki, şəbəkə radiusunda olan hər kəs, əgər zavod parametrlərini dəyişdirməmisinizsə və cihazın üzərində göstərilən kodu istifadə edirsinizsə, bir neçə saat və ya hətta dəqiqə ərzində açarı götürə bilər.
- Ruter parametrlərində WPA2 şifrələməsinin aktiv edildiyini yoxlayın, o, məlumatlarınızı ələ keçməkdən qoruyacaq.
Wi-Fi hələ də ləng çalışırsa, nə etməli?
Əgər siz artıq çağırılmamış qonaqları uzaqlaşdırmısınızsa və internet hələ də çətinliklə çalşırsa, çox güman ki, problem başqa bir şeydir: ola bilsin ki, qalın divarlar siqnalı buraxmır, bəlkə də diapazonunuzda çox sayda rəqib cihaz var. Bu (və bəzi digər) hallar üçün Wi-Fi-ı yenidən dirçəltmək üçün nə etmək barədə bəzi məsləhətlər hazırlamışıq.
Trafiki necə düzgün bölüşməli
Bəs əgər ümumiyyətlə belə deyilsə? Heç bir şey sizi ləngitmir, şəbəkədə heç bir yad adam yoxdur və siz qonşularınızla mehriban yaşayırsınız. Bir gün onların interneti kəsilir və nəzakətlə Wi-Fi-dan istifadə etmək üçün icazə istəyirlər. Bununla belə, trafiki bölüşməyə hazırsınızsa, onlara əsas şəbəkənizdən şifrə verməməlisiniz. Onlar üçün qonaq alt şəbəkəsi yaratmaq daha yaxşı olar. Bu yolla siz yaxşı insanlara kömək edəcək, eyni zamanda öz cihazlarınızı riskə atmayacaqsınız.
Hər zaman qoruma altında
Əgər siz artıq ev şəbəkənizi alınmaz rəqəmsal qalaya çevirmisinizsə, öz divarlarınızdan kənarda təhlükəsizliyinizi düşünün. Ev cihzalarında fasilə vermək və kafe və ya kitabxanada işləmək qərarına gəldikdə, heç kimin sizin üçün vacib məlumatları oğurlamaması üçün internet bağlantınızı qorumağı unutmayın. Hər dəfə ictimai şəbəkələrə qoşulduqda ondan istifadə edin.
